در کشور ایران شرکت های حسابداری زیادی در حال کار کردن هستند که گردش های مالی زیادی را ایجاد می کنند. افرادی که با حسابداری شرکت بازرگانی آشنایی داشته باشند و بدانند خدمات حسابرسی شرکت بازرگانی شامل چه وظایفی است می تواند فرایند گردش های مالی که شامل درآمد و هزینه است را به خوبی انجام دهد.
حسابداری بازرگانی چیست؟
شرکت های بازرگانی اغلب دارای فعالیت های بسیار مهم و حساسی هستند که این فعالیت ها منجر به صرف هزینه های بالا و به دنبال آن سبب کسب درآمد زیاد می شود. حسابداری شرکت های بازرگانی برای رسیدگی به امور خدمات مالی شرکت های بازرگانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.
حسابداری شرکتهای بازرگانی کیست؟ بیشتر شرکت های بازرگانی برای انجام کارهای حسابرسی شرکت بازرگانی خود اعمم از ثبت و بررسی محاسبات شرکت، به یک یا چند حسابدار بازرگانی احتیاج دارند. حسابدار بازرگانی علاوه بر وظایف عمومی یک حسابدار از جمله تنظیم اسناد حسابداری، تهیه ترازنامه، صورت های سود و زیان و… دارای وظایف دیگری است.
کدینگ حسابداری بازرگانی
کدینگ حسابداری، ابزاری کارآمد برای مکانیزه کردن، اتوماسیون و ساماندهی عملیات حسابداری است. این فرایند، حسابها را با توجه به نوع و حجم معاملات مالی، در سطوح مختلف طبقهبندی و دستهبندی میکند.
اصول کدینگ حسابداری:
- منطقی و منسجم بودن: کده باید به گونهای باشند که به راحتی قابل فهم و به خاطر سپردن باشند.
- منحصر به فرد بودن: هر کد باید فقط برای یک حساب خاص استفاده شود.
- قابلیت انعطاف: کدینگ باید به گونهای باشد که امکان اضافه کردن حسابهای جدید در آینده وجود داشته باشد.
- انطباق با استانداردها: کدینگ حسابداری باید با استانداردهای حسابداری تدوین شده توسط مراجع ذیصلاح مطابقت داشته باشد.
مراحل کدینگ حسابداری:
-
- شناسایی و تعریف حسابها: در این مرحله، تمام حسابهای مورد نیاز در سیستم حسابداری شناسایی و تعریف میشوند.
- طبقهبندی حسابها: حسابها بر اساس نوع و حجم معاملات مالی در سطوح مختلف (اصلی، فرعی، تفصیلی) طبقهبندی میشوند.
- انتخاب و اختصاص کد: به هر حساب، یک کد منحصر به فرد اختصاص داده میشود.
- مستندسازی: سیستم کدینگ حسابداری به طور کامل مستندسازی میشود.
آشنایی با اقسام شرکت های بازرگانی
شرکت های بازرگانی معمولا به چند اقسام اصلی تقسیم می شوند:
- شرکت های عام دولتی (PSU): این شرکت ها به عنوان سهامدار دولت مدیریت می شوند.
- شرکت های خصوصی: این شرکت ها توسط سهامداران خصوصی مدیریت می شوند.
- شرکت های مشترک عموم: این شرکت ها توسط سهامداران عمومی و خصوصی مدیریت می شوند.
- شرکت های مشترک خصوصی: این شرکت ها توسط چند شخص خصوصی مدیریت می شوند.
- شرکت های فروشگاهی: این شرکت ها در خدمت خرید و فروش محصولات و خدمات مختلف هستند.
- شرکت با مسئولیت محدود: این شرکت میان دو یا چند نفر جهت انجام امور بازرگانی تشکیل شده است
- شرکت تضامنی: برای انجام امور بازرگانی و تجارت بین دو یا تعدادی از افراد با مسئولیت تضامنی ایجاد میشود
- شرکت نسبی: شرکتی که بین دو یا چند نفر تشکیل میشود و مسئولیت هر کدام به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته اند
- شرکت تعاونی: شرکتی را گویند که بین چند نفر تشکیل میشود و هر یک از شرکا مشاغل شان را جهت تولید و فروش اجناس به کار میبرند
سیستم های ثبت مناسب برای حسابداری شرکت های بازرگانی
- سیستم ثبت ادواری:
برخلاف سیستم ثبت موقت، در این سیستم، موجودی و بهای کالا به طور مداوم در طول دوره مالی در دفاتر و حسابها ثبت شده و بهروزرسانی میشوند. به این ترتیب، گردش کالا و بهای تمام شده آن در طول دوره مالی قابل ارزیابی و محاسبه خواهد بود.
- سیستم ثبت دائمی:
در سیستم ثبت دائمی موجودی کالا، حساب “موجودی کالا” به عنوان حساب رابط عمل میکند و در هر معامله مربوط به خرید و فروش کالا، به شرح زیر بدهکار یا بستانکار میشود:
خرید کالا:
- حساب موجودی کالا بدهکار:بهای تمام شده کالای خریداری شده
- حسابهای پرداختنی (مانند حساب بستانکاران) بستانکار: به مبلغ پرداختی برای خرید کالا
فروش کالا:
- حسابهای دریافتنی (مانند حساب مشتریان) بدهکار: به مبلغ دریافتی از فروش کالا
- حساب موجودی کالا بستانکار: به بهای تمام شده کالای فروخته شده
برگشت از فروش:
- حساب موجودی کالا بدهکار: به بهای تمام شده کالای برگشتی
- حسابهای دریافتنی (مانند حساب مشتریان) بستانکار: به مبلغ برگشتی به مشتری
برگشت از خرید:
- حسابهای پرداختنی (مانند حساب بستانکاران) بدهکار: مبلغ برگشتی
- حساب موجودی کالا بستانکار: به بهای تمام شده کالای برگشتی
در یک سیستم حسابداری بازرگانی اطلاعات زیر باید در دسترس باشند باشد
- قیمت تمام شده کالای خریداری شده
- میزان موجودی کالا
- میزان فروش
- قیمت تمام شده کالای فروش رفته خریداری شده
حسابداری بازرگانی با حسابداری دولتی چه تفاوت هایی دارند؟
با وجود اشتراک در اصول پایه، حسابداری بازرگانی و دولتی تفاوتهای زیادی دارند. مهمترین تفاوت در هدف آنهاست:
حسابداری بازرگانی به دنبال سودآوری است، در حالی که حسابداری دولتی بر پاسخگویی و انطباق با قوانین و شرایط تمرکز دارد. این دو نوع حسابداری در صورتهای مالی نیز با هم فرق دارند. در حسابداری بازرگانی، شاهد لیست ضرر و سود، وضعیت مالی، ترازنامه و لیست پول نقد هستیم، اما در حسابداری دولتی، صورتهای مالی به شکل تحولات مازاد، لیست درآمد و هزینهها ارائه میشوند. ضوابط و دستورالعملهای حاکم بر این دو نوع حسابداری نیز متفاوت است.
وظایف حسابدار بازرگانی چیست؟
حسابداران بازرگانی دارای وظایفی مختلفی می باشند، بعضی از این وظایف حسابداران بازرگانی از قبیل مشاور مالی، عمومی است و هر حسابدار بازرگانی در هر شرکتی که فعالیت می کند باید وظایف عمومی خود را انجام دهد.
از دیگر وظایف حسابدار بازرگانی با توجه به نوع پروژه حسابداری شرکت بازرگانی برای کارهای ثبتی که کاری تخصصی بوده است مانند ثبت گواهی csr و وظیفه حسابدار بازرگانی محسوب می شود. در ادامه به وظایف تخصصی حسابدار بازرگانی پرداخته ایم:
- آمادهسازی صورت سود و زیان
- آمادهسازی صورت گردش نقدینگی
- محاسبه میزان ارزش افزوده
- محاسبه میزان سوددهی شرکت
- آمادهسازی صورت های مالی، دارایی ها و شرایط آن ها و بدهی ها به صورت دقیق و مرتب و طبقهبندی شده
خدمات حسابداری شرکت های بازرگانی شامل چه کارهایی است؟
تهیه صورت های مالی
یکی از وظایف عمومی حسابداران تهیه صورت های مالی است. یکی از کارهایی که حسابداران بازرگانی باید انجام دهند این است که صورت های مالی را تنظیم کنند تا دارایی ها و خسارات و هزینه های شرکت مشخص شود.
تهیه سود و زیان
یکی از خدمات حسابداری شرکت های بازرگانی تهیه سود و زیان شرکت است و بررسی سود و زیان موجب می شود تا مدیران شرکت برای آینده شرکت برنامه ریزی کنند.
تنظیم ترازنامه مالی
صورت های مالی شرکت که شامل ترازنامه باید با دقت زیادی انجام شود. در بررسی های مالی که سازمان های کشور آن را انجام می دهند، همه ی صورت های مالی را شرکت باید داشته باشد.
صورت گردش نقدینگی کشور
یکی دیگر از وظیفه های مهم که حسابدار در شرکت بازرگانی باید انجام دهد این است که لیست نقدینگی موسسه را تهیه کند. در این کار حسابداران باید بودجه ای که وارد می شود را بررسی کنند.
ترازنامه حساب بازرگانی
هر یک از طبقات اقلام مذکور به صورت زیر گزارش میشود:
بخش اول: داراییها
داراییهای جاری:
- شامل نقدینگی و سایر دارایی هایی است که در طول یک سال به پول نقد تبدیل، فروخته یا مصرف میشوند.
- به ترتیب نقدشوندگی در ترازنامه طبقهبندی میشوند:
- موجودی نقد: شامل پول نقد، چکهای در وجه حامل و سپردههای بانکی کوتاهمدت
- موجودی کالا: شامل کالاهای آماده فروش، مواد اولیه و کالای در حال ساخت
- سرمایهگذاریهای کوتاهمدت: شامل سرمایه گذاری در اوراق بهادار با سررسید کمتر از یک سال
داراییهای غیرجاری (بلندمدت):
- شامل داراییهایی است که برای استفاده در سالها نگهداری میشوند.
- به سه دسته تقسیم میشوند:
- داراییهای ثابت مشهود: مانند زمین، ساختمان، ماشینآلات، تجهیزات و وسایل نقلیه
- داراییهای ثابت نامشهود: مانند سرقفلی، حق امتیاز و علائم تجاری
- سرمایهگذاریهای بلندمدت: مانند اوراق قرضه و سهام شرکتهای دیگر (به شرطی که برای فروش در یک سال آینده نباشد)
بخش دوم: بدهیها
بدهیهای جاری:
- شامل تعهداتی است که در طول یک سال از محل داراییهای جاری یا ایجاد بدهیهای جاری دیگر تسویه میشوند.
- به ترتیب تسویه در ترازنامه طبقهبندی میشوند:
- حسابهای پرداختنی: مانند وجوهی که به بستانکاران، تامینکنندگان و پیمانکاران بدهکاریم
- مالیاتهای قابل پرداخت: مانند مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر درآمد
بدهیهای بلندمدت:
- شامل تعهداتی است که در طول یک سال قابل تسویه نیستند. مانند اوراق مشارکت، وامهای بلندمدت و اسناد پرداختنی بلندمدت
نکات مهم:
- طبقهبندی صحیح داراییها و بدهیها در ترازنامه، به منظور ارائه تصویری دقیق از وضعیت مالی شرکت به سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و سایر ذینفعان ضروری است.
- نقدشوندگی، معیار مهمی در طبقهبندی داراییها و بدهیها است.
- عمر مفید دارایی، مبنای طبقهبندی آنها به عنوان جاری یا غیرجاری است.
چرخه حسابداری شرکت بازرگانی
چرخه حسابداری فرایندی است که مرحله به مرحله برای ثبت، دسته بندی و خلاصه سازی معادلات اقتصادی شرکت های تجاری می باشد. از ویژگی های مهم چرخه حسابداری شرکت های بازرگانی می توان به گزارش اطلاعات مفید در قالب صورت وضعیت های مالی از جمله درآمد، ترازنامه و صورت وضعیت معاوضه های صاحبان سهام اشاره کرد.
چرخه حسابداری فرایندی است که مرحله به مرحله برای ثبت، دسته بندی و خلاصه سازی معادلات اقتصادی شرکت های تجاری می باشد. از ویژگی های مهم چرخه حسابداری شرکت های بازرگانی می توان به گزارش اطلاعات مفید در قالب صورت وضعیت های مالی از جمله درآمد، ترازنامه و صورت وضعیت معاوضه های صاحبان سهام اشاره کرد.
فعالیت های مورد نیاز در طی دوره مالی شامل شش مرحله جداگانه به ترتیب به صورت زیر است:
در مرحله اول، جمع آوری اسناد و مدارک مثبت است. درواقع در این مرحله حسابدار باید مراقب اسناد و مدارک صوری و غیر واقعی که زمینه رد دفاتر و محرومیت بنگاه از معافیت های مالی می شود. برای مثال شرکت های کاغذی که فاکتور با کد اقتصادی دیگران صادر می کند و اصالت ندارد.
در مرحله دوم چرخه حسابداری که در بخش اول و در مسیر دوره مالی صورت می گیرد، تجزیه و تحلیل اسناد انجام می شود. تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی به منظور اندازه گیری آثار مالی هر رویداد بر دارایی شرکت و تاثیرات بر روی بدهی و سرمایه و تعیین حساب بررسی می شود.
مرحله سوم ثبت اسناد حسابداری است. از روی سند حسابداری، دفتر روزنامه که سندی پلمپ شده و از اداره ثبت یافت می شود و از اسناد حقوقی هر شخص حقوقی است، تحریر می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره آموزش حقوق و دستمزد با مشاورین ایده ماندگار در ارتباط باشید.
مرحله چهارم ثبت رویدادهای مالی است که در دفتر کل انجام می شود. بعد از ثبت اسناد مالی تایید شده در دفتر روزنامه، نوبت به دفتر کل می رسد. مانده هر حساب در دفتر کل که به صورت ریز هر حساب در آن کنجاده شده منتقل گردد.
در مرحله آخر چرخه در طول دوره مالی مودی مالیاتی است، نقل اقلام از اسناد مالی در دفاتر معین صورت می گیرد. در واقع انتقال مبالغ بدهکاری و بستانکاری حساب های معین از اسناد حسابداری به حساب های مربوط در دفتر معین، در این بخش صورت می گیرد.
تعرفه خدمات حسابداری در سال 1401 طبق فاکتور های مختلف بررسی می شود. در واقع فاکتور های مختلفی وجود دارند که بر میزان حق الزحمه ای که حسابداران دریافت می کنند اثر گذار هستند. به این نکته باید توجه داشت که برخی شرکت ها عنوان می کنند که پرداخت تعرفه خدمات حسابداری که از طرف جامعه حسابداری ایران مشخص می گردد، هزینه نیست بلکه سرمایه گذاری است و هزینه خدمات حسابداری شرکت بازرگانی به هر میزان که بالا باشد حتما باید کیفیت کار نیز خوب باشد.
صورت سود و زیان در حسابداری بازرگانی
صورت سود در حسابداری بازرگانی شامل درآمدها و خسارات یک شرکت در دوره یک سال می باشد و با بین آنها محاسبه می شود. اگر درآمدها بیشتر از خسارات باشد، این معنای سود بودن شرکت است. در صورتی که خسارات بیشتر از درآمدها باشد، زیان خواهد بود. صورت سود و زیان به منظور بررسی عملکرد شرکت و تصمیم به انجام فعالیت های بعدی مورد استفاده قرار می گیرد.
اطلاعات زیر باید در دسترس قرار گیرند:
- فروش خالص
- مبلغ تمام شده کالای به فروش رسیده
- سود یا زیان ناخالص
- هزینههای عملیاتی
- سود یا زیان خالص
مرحله 1: محاسبه فروش خالص
- فروش خالص: مانده حساب فروش – (مانده تخفیفات نقدی + سایر تخفیفات فروش + برگشت از فروش)
مرحله 2: محاسبه بهای تمام شده کالای فروخته شده
- بهای تمام شده کالای فروخته شده:
- موجودی کالای ابتدای دوره + (خرید – برگشت از خرید – تخفیفات نقدی و سایر تخفیفات خرید) + هزینههای حمل کالا – موجودی کالای انتهای دوره
مرحله 3: محاسبه سود یا زیان ناخالص
- سود یا زیان ناخالص: فروش خالص – بهای تمام شده کالای فروخته شده
مرحله 4: محاسبه سود یا زیان خالص
- سود یا زیان خالص: سود یا زیان ناخالص – هزینههای عملیاتی (هزینههای فروش + هزینههای اداری)
تهیه صورتهای مالی در شرکتهای بازرگانی
تهیه صورتهای مالی در شرکتهای بازرگانی یک عملیات مهم و دایمی است که شامل تجمیع، تصحیح و توصیف داده های مالی شرکت می باشد. این عملیات با استفاده از قواعد و معیارهای حسابداری معمول صورت می گیرد و در دوره های مختلف زمانی انجام می شود، مانند سالانه، ربع سالانه و ششماهه. صورتهای مالی به منظور تصمیم به انجام فعالیت های بعدی شرکت، مراقبت از حساب های شرکت، نظارت بر فعالیت های شرکت، بررسی عملکرد شرکت و تعیین سطح سود و زیان شرکت مورد استفاده قرار می گیرد.
4 نکته طلایی در حسابداری شرکت های بازرگانی
در عملیات حسابداری بازرگانی در هنگام خرید کالا باید به این نکته توجه کرد که ممکن است که فروشنده تخفیفاتی را به شرکت بدهد که این تخفیفات شامل چهار نوع اند که در ادامه به آن ها پرداخته ایم:
1. تخفیف تجاری: این نوع تخفیف، تخفیفی است که معمولا در زمان خرید به صورت عمده به شرکت خریدار داده می شود .
2. تخفیف توافقی: این نوع تخفیف که در واقع آن را به نوعی باید چانه زدن نام نهاد، توافقی است که در قیمت خرید و فروش بین خریدار و فروشنده کالا صورت می گیرد.
3. تخفیف نقدی: در زمان خرید گاهی فروشنده تخفیفی را به این صورت تعیین می کند که اگر مبلغ کالا زودتر از تاریخی که تعیین شده پرداخت شود تخفیفی را برای آن در نظر بگیرد، به این نوع تخفیف، تخفیف نقدی گفته می شود.
4. تخفیف به علت عیب و نقص: گاهی خریدار به علت معیوب بودن جنس خریداری شده بخشی از جنس خریداری شده را به خریدار پس داده و یا بابت معیوب بودن آن از فروشنده تخفیف می گیرد.
ثبت فروش کالا در حسابداری بازرگانی
ثبت فروش کالا در حسابداری بازرگانی به چهار مرحله اصلی عبارت است:
- شناسایی حساب ها: شناسایی حساب های مربوط به فروش، خرید و مالی برای ثبت تراکنش.
- ثبت فروش: به صورت نوشتاری ثبت داده های مربوط به فروش، مانند مبلغ فروش، تاریخ، شماره فاکتور و کد کالا.
- تغییر حساب ها: تغییر حساب های مربوط به فروش و خرید با اعمال تراکنش فروش.
- تأیید تراکنش: تایید کردن تراکنش فروش توسط مسئول حسابداری، برای تأكید صحت تراکنش و جلوگیری از خطاهای حسابداری.
ثبت خرید کالا در حسابداری بازرگانی
ثبت خرید کالا در حسابداری بازرگانی به چهار مرحله اصلی عبارت است:
- شناسایی حساب ها: شناسایی حساب های مربوط به فروش، خرید و مالی برای ثبت تراکنش.
- ثبت خرید: به صورت نوشتاری ثبت داده های مربوط به خرید، مانند مبلغ خرید، تاریخ، شماره فاکتور و کد کالا.
- تغییر حساب ها: تغییر حساب های مربوط به خرید و مالی با اعمال تراکنش خرید.
- تأیید تراکنش: تایید کردن تراکنش خرید توسط مسئول حسابداری، برای تأكید صحت تراکنش و جلوگیری از خطاهای حسابداری.
سوالات پر تکرار در خصوص حسابرسی شرکت بازرگانی
شرکت های بازرگانی اغلب دارای فعالیت های بسیار مهم و حساسی هستند که این فعالیت ها منجر به صرف هزینه های بالا و به دنبال آن سبب کسب درآمد زیاد می شود.
چرخه حسابداری فرایندی است که مرحله به مرحله برای ثبت، دسته بندی و خلاصه سازی معادلات اقتصادی شرکت های تجاری می باشد.
حسابداران بازرگانی دارای وظایفی مختلفی می باشند، بعضی از این وظایف حسابداران بازرگانی عمومی و تخصصی می باشد. حسابداری بازرگانی چیست؟
چرخه حسابداری بازرگانی چه فرایندی دارد؟
وظایف حسابدار بازرگانی چیست؟
9 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
-
مقاله مختصر و کاربردی بود .
-
طبقه بندی مطالب خوبی دارید.
-
چگونه میتوان میزان ارزش افزوده را محاسبه کرد ؟
-
حسابداری بازرگانی با حسابداری تجاری تفاوت دارد ؟
-
سلام ما یک شرکت بازرگانی هستیم شما برای ما نیروی حسابداری اعزام کنید؟
-
سلام وقت بخیر آیا کد ثبت سفارش در واردات کالا همان HSCode میباشد؟
-
سلام ، برای صادرات هم باید مالیات پرداخت کرد ؟
-
سلام خسته نباشید من میخواستم ثبت بزنم ولی بلد نیستم میخواستم بدونم میشه کمک کنید
-
سلام ممنونم ازتون بسیار دقیق و ریزبینانه بود من حسابداری شرکت بازرگانی رو انجام میدم و تابحال همچین توضیحاتی ندیده بودم مرسی
9 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
مقاله مختصر و کاربردی بود .
طبقه بندی مطالب خوبی دارید.
چگونه میتوان میزان ارزش افزوده را محاسبه کرد ؟
حسابداری بازرگانی با حسابداری تجاری تفاوت دارد ؟
سلام ما یک شرکت بازرگانی هستیم شما برای ما نیروی حسابداری اعزام کنید؟
سلام وقت بخیر آیا کد ثبت سفارش در واردات کالا همان HSCode میباشد؟
سلام ، برای صادرات هم باید مالیات پرداخت کرد ؟
سلام خسته نباشید من میخواستم ثبت بزنم ولی بلد نیستم میخواستم بدونم میشه کمک کنید
سلام ممنونم ازتون بسیار دقیق و ریزبینانه بود من حسابداری شرکت بازرگانی رو انجام میدم و تابحال همچین توضیحاتی ندیده بودم مرسی